Ψαραντώνης – Ιδαίον Άντρον, ενας δίσκος που μας μαθαίνει να αγαπάμε την Κρήτη WORLD MUSIC JOURNEY

Τα Ανώγεια, στις πλαγιές του Ψηλορείτη στην κεντρική Κρήτη, ήταν γνωστά ως εστία αντίστασης κατά τη διάρκεια τόσο της τουρκικής όσο και της γερμανικής κατοχής. Από εκεί ξεπήδησε ένας αριθμός διακεκριμένων μουσικών, όπως είναι ο Ψαραντώνης, καθώς και ο αδελφός του, ο αείμνηστος, σπουδαίος τραγουδιστής Νίκος Ξυλούρης. 

Ιδαίον Άντρον είναι το όνομα μιας σπηλιάς ψηλά στον Ψηλορείτη, η οποία σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν η γενέτειρα του Δία. Θεϊκή κοψιά και ο 80χρονος σήμερα Ψαραντώνης (Αντώνης Ξυλούρης το όνομά του) με εκείνη την εντυπωσιακή γενειάδα, το σοβαρό πρόσωπο και την θλιμμένη, ιδιότυπη τραγουδιστική φωνή. 

Το 1964 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών, ενώ το πρώτο του album το κυκλοφόρησε το 1973. Μέχρι σήμερα έχει εκπροσωπήσει πολλές φορές την Ελλάδα σε φεστιβάλ του εξωτερικού. Πρώτη φορά πήρε μέρος σε φεστιβάλ το 1982 στην Κολωνία της Δυτικής Γερμανίας σε διοργάνωση του τηλεοπτικού καναλιού WDR. Το 1984 έπαιξε στο Βερολίνο, στις εκδηλώσεις για τα 750 χρόνια από την ίδρυση της πόλης, το 1989 στο φεστιβάλ "Η Συνάντηση των Πέντε Ηπείρων" στη Ζυρίχη και το Άμστερνταμ, ενώ τον Ιούνιο του 1999 πάλι ως εκπρόσωπος της Ελλάδας στο φεστιβάλ "Η Συνάντηση των Πέντε Ηπείρων" στο Μαρτινί στην Ελβετία, κερδίζοντας διθυραμβικές κριτικές.

Από τους πολλούς εξαιρετικούς δίσκους που έχει ηχογραφήσει ξεχωρίζω το Ιδαίον Άντρον του 1999.

Δεκαέξι κομμάτια περιέχει ο δίσκος, με ποικιλία ήχων, ευτυχώς, αφού η «ατόφια» κρητική μουσική μπορεί να γίνει μονότονη στους αμύητους. Το album είναι γεμάτο από όργανα που σπάνια έχουν ακουστεί έξω από την Ελλάδα όπως είναι οι τοπικές γκάιντες, το ούτι και ο τζουράς, όλα αυτά σωστά ενσωματωμένα σε ένα σύνολο με πυκνή υφή, και με τον Ψαραντώνη να τραγουδάει παίζοντας κρητική λύρα και άλλα έγχορδα όργανα. 

Όλοι οι μουσικοί που τον συνοδεύουν είναι εξαιρετικοί και ως πρόσθετη απόλαυση, συμμετέχει και η κόρη του, η Νίκη Ξυλούρη, που τραγουδάει δύο τραγούδια, με τη διασκευή της στο υπέροχο «Μερακλίδικο Πουλί» να είναι αναμφισβήτητα το αποκορύφωμα αυτού του συναρπαστικού άλμπουμ, που μπορεί να αποτελέσει την κατάλληλη εισαγωγή στην κρητική μουσική.